Theo số liệu thống kê của UBND các huyện, thị xã về tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết từ đầu năm 2015 đến tháng 6/2016 cho thấy: toàn tỉnh có 159 trường hợp tảo hôn, 42 trường hợp hôn nhân cận huyết, tập trung chủ yếu ở đồng bào dân tộc thiểu số người S’Tiêng, M’Nông tại các huyện giáp Tây Nguyên, biên giới như: Bù Đăng, Bù Gia Mập, Lộc Ninh, Bù Đốp.
Đoàn giám sát đã chia sẻ những khó khăn trong việc triển khai thực hiện Đề án mà chưa được phân bổ kinh phí đối với Ban Dân tộc. Đồng thời đề nghị Ban Dân tộc lưu ý trong việc làm rõ vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín, các vị chức sắc, tôn giáo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong công tác tuyên truyền vận động; phải có phương pháp cụ thể, thường xuyên đối với vấn đề nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; số liệu thống kê chưa đồng bộ, thống nhất…
Đoàn giám sát tại buổi làm việc Tại buổi làm việc, ông Ma Ly Phước - Trưởng Ban Dân tộc tỉnh cho biết, Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 - 2025” vẫn chưa được thực hiện hoàn thành. Nguyên nhân là do công tác quản lý Nhà nước trong việc thực hiện đề án chưa được chặt chẽ, đồng bộ; chưa có nguồn kinh phí để thực hiện; trình độ nhận thức của người dân còn thấp; phong tục truyền thống lâu đời của người đồng bào dân tộc cổ hủ và nặng nề; Chưa nhận được sự quan tâm đầy đủ của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương. Theo ông Ma Ly Phước, trong cuộc gặp mặt chức sắc, tôn giáo đầu năm 2017, các vị chức sắc cũng đã lên tiếng về vấn đề này, đồng thời đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc.
Sau khi nghe những ý kiến của các đại biểu, ông Điểu Điều ghi nhận những khó khăn, vướng mắc của Ban Dân tộc trong việc triển khai Đề án. Ông Điều đề nghị lãnh đạo Ban Dân tộc tiếp thu các ý kiến của các đại biểu trong cuộc họp để bổ sung và rút kinh nghiệm. Đồng thời nhanh chóng nghiên cứu ban hành văn bản tham mưu lãnh đạo tỉnh trong việc thực hiện Đề án. Bên cạnh đó, tiến hành tham mưu lãnh đạo tỉnh ban hành văn bản, Chỉ thị có biện pháo xử lý mạnh. Cần đổi mới phương thức, nội dung tuyên truyền, thực hiện phối hợp lồng ghép tuyên truyền hiệu quả. Tiến hành xử lý hành chính, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những trường hợp được chính quyền can thiệp, nhắc nhở nhưng vẫn cố tình vi phạm tảo hôn, hôn nhân cận huyết. Đây là vấn đề nóng trong vùng đồng bào người DTTS, đề nghị Sở Tài chính xem xét, tạo điều kiện bố trí kinh phí thực hiện Đề án, trước mắt là kinh phí cho hoạt động khảo sát thực thế.
