Bên cạnh kết quả đạt được, hoạt động của HĐND cấp xã của tỉnh cũng còn những hạn chế, đó là: chất lượng đại biểu chưa đáp ứng yêu cầu công tác; Nghị quyết do HĐND cấp xã ban hành còn nhiều sai sót về thể thức và nội dung; Hoạt động giám sát, chất vấn chưa nhiều, chất lượng chưa đảm bảo; Hoạt động thẩm tra các báo cáo, đề án và dự thảo Nghị quyết trình tại kỳ họp ít được thực hiện; Công tác chuẩn bị và tổ chức kỳ họp còn lúng túng, chưa đảm bảo thời gian và chất lượng. Để khắc phục những hạn chế đó, Thường trực HĐND tỉnh đã áp dụng nhiều biện pháp, trong đó có việc thí điểm thành lập Ban của HĐND xã.
Trên cơ sở nội dung Đề án được HĐND tỉnh thông qua, Thường trực HĐND tỉnh đã chỉ đạo, phối hợp với Thường trực HĐND huyện, thị xã chọn 10 đơn vị cấp xã để thí điểm gồm: Tân Thành, Tiến Hưng (thị xã Đồng Xoài); Đồng Tâm, Thuận Phú (huyện Đồng Phú); Đăk Nhau, Thống Nhất (huyện Bù Đăng); Lộc Tấn, Lộc Hưng (huyện Lộc Ninh) và Tân Quan, Tân Hưng (huyện Hớn Quản). Mỗi HĐND xã thành lập 2 ban là Ban Kinh tế - Xã hội và Ban Pháp chế.
Từ khi thí điểm thành lập Ban của HĐND xã, việc tổ chức đoàn giám sát của HĐND xã tăng lên cả về số lượng và chất lượng. Sau một năm thành lập, bình quân mỗi Ban của HĐND xã giám sát từ 8 - 9 cuộc (trước khi thành lập Ban HĐND xã chỉ 3 - 4 cuộc/năm). Nội dung giám sát phong phú, đa dạng ở hầu hết lĩnh vực đời sống, kinh tế - xã hội, quốc phòng – an ninh của địa phương. Sau giám sát, các Ban còn nghiêm túc theo dõi, đôn đốc việc thực hiện kiến nghị sau giám sát. Hoạt động giám sát của các Ban HĐND xã đã có nhiều tiến bộ, chất lượng giám sát cao hơn, khắc phục được các hạn chế trước đây.
Ông Huỳnh Hữu Thiết - Phó Trưởng ban VH-XH HĐND tỉnh, thành viên BCĐ thí điểm
hành lập và tổ chức, hoạt động Ban của HĐND xã trình bày Báo cáo kết quả một năm thí điểm thành lập và tổ chức, hoạt động Ban của HĐND xã
Hoạt động thẩm tra của các Ban HĐND xã đã đổi mới rõ nét và được thực hiện đồng bộ nhất. Trước khi thành lập Ban của HĐND xã, theo quy định ở cấp xã, đại diện Thường trực Hội đồng nhân dân trình bày ý kiến. Tuy nhiên, trong Thường trực HĐND, hầu hết là Chủ tịch HĐND hoạt động kiêm nhiệm, Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách, từ đó ý kiến phát biểu của Thường trực HĐND cấp xã thiếu tính tập thể nên kết quả có phần hạn chế. Những vấn đề mà Thường trực HĐND đặt ra không có khả năng phản biện và định hướng cho các đại biểu quyết định các vấn đề tại kỳ họp. Qua hai lần thẩm tra tại 2 kỳ họp HĐND xã thực hiện đề án cho thấy kỹ năng thẩm tra của các Ban từng bước được hoàn thiện, giúp HĐND xã ban hành các Nghị quyết có chất lượng, ít sai sót, phù hợp với thực tiễn ở địa phương và có tính khả thi cao.
Việc thí điểm thành lập Ban của HĐND xã đã phát huy trí tuệ tập thể, khắc phục được tình trạng nể nang, đùn đẩy, né tránh trong hoạt động của HĐND xã. Việc tham gia vào Ban HĐND xã giúp các thành viên Ban có cơ hội thể hiện trách nhiệm của mình, phát huy vai trò, trách nhiệm của đại biểu HĐND xã. Hoạt động của ban HĐND xã cũng đã góp phần củng cố vai trò, vị thế của HĐND xã trong hệ thống chính quyền cơ sở. Thông qua công tác giám sát, thẩm tra và kiến nghị của Ban HĐND cấp xã đã tác động tích cực đến việc thực hiện trách nhiệm của UBND trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ.
Tuy nhiên, việc tổ chức và hoạt động Ban của HĐND xã cần phải tiếp tục nghiên cứu tìm hướng khắc phục các vấn đề đang đặt ra như: Chủ tịch, Phó chủ tịch HĐND xã kiêm Trưởng Ban HĐND xã phải kiêm nhiều chức danh nên áp lực công việc rất lớn. Hoạt động của các Ban có lúc còn chồng chéo do Thường trực HĐND xã chưa làm tốt vai trò điều hòa. Việc tổ chức hoạt động của Ban còn phụ thuộc nhiều vào vai trò của Trưởng ban. Việc thực hiện chức năng giám sát còn bị động do chậm xây dựng kế hoạch. Hoạt động giám sát chủ yếu tập trung trước các kỳ họp, giám sát chuyên đề còn ít, việc kiến nghị sau giám sát có lúc chưa đúng đối tượng. Hoạt động thẩm tra còn lẫn lộn với khái niệm thẩm định, chưa nắm chắc quy trình thẩm tra cũng như các văn bản thuộc đối tượng thẩm tra.
Mặc dù còn một vài hạn chế nhỏ, nhưng với những kết quả đạt được sau một năm thí điểm thành lập Ban của HĐND xã đã khẳng định tính đúng đắn của Đề án, là cơ sở để Ban chỉ đạo thực hiện Đề án mở rộng phạm vi thí điểm ra toàn tỉnh.
