Tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 8, chiều ngày 23-10-2024, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội tiến hành thảo luận phiên toàn thể tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi). Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp.
Theo đó, Quốc hội nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) và thảo luận ở Hội trường một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi).

Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi)
Phát biểu gợi ý một số nội dung trọng tâm thảo luận tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết, đây là dự án Luật có nhiều nội dung lớn, chuyên môn sâu, mang tính xã hội cao, đối tượng chịu sự tác động trực tiếp rộng, nhận được sự quan tâm rất lớn của cử tri cả nước và các vị đại biểu Quốc hội. Tại Kỳ họp thứ 7, đã có 122 lượt ý kiến phát biểu ở Tổ và Hội trường, có 2 đại biểu gửi ý kiến góp ý bằng văn bản. Sau Kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan tổ chức nghiên cứu, lấy kiến các chuyên gia, các nhà khoa học, những người có kinh nghiệm trong công tác quản lý để tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật; xem xét, cho ý kiến tại Phiên họp chuyên đề pháp luật và Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách trong tháng 8-2024. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nêu rõ, sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp này gồm 9 chương, 100 điều, giảm 2 điều so với dự thảo trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7 và đã đạt được sự thống nhất, đồng thuận của các cơ quan, bảo đảm tính thống nhất của dự thảo Luật với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu. Gợi ý một số nội dung tập trung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội tiếp tục quan tâm, góp ý về: chính sách của nhà nước về di sản văn hóa (Điều 7); các hành vi bị nghiêm cấm (Điều 9); chính sách đối với nghệ nhân, chủ thể của di sản văn hóa phi vật thể (Điều 14); về khu vực bảo vệ di tích, nguyên tắc xác định phạm vi và cắm mốc giới các khu vực bảo vệ di tích, điều chỉnh khu vực bảo vệ di tích, di sản thế giới (Điều 27); về sửa chữa, cải tạo, xây dựng công trình trong khu vực bảo vệ di tích (Điều 28); về dự án đầu tư, xây dựng công trình, sửa chữa, cải tạo, xây dựng lại nhà ở riêng lẻ trong khu vực bảo vệ di tích, di sản thế giới (Điều 29); về Quỹ bảo tồn di sản văn hóa (Điều 92)…
Phát biểu thảo luận tại Hội trường các vị đại biểu Quốc hội đồng tình với việc ban hành dự án Luật này nhằm thể chế hóa Hiến pháp, phù hợp với sự phát triển của kinh tế, xã hội, khoa học công nghệ, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong luật hiện hành, tuy nhiên để hoàn thiện dự thảo Luật trước khi trình Quốc hội thông qua, các vị đại biểu Quốc hội đã có nhiều ý kiến góp ý như: không nên quy định không được sử dụng bản sao di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia vì mục đích lợi nhuận; cần có quy định riêng về mô hình quản lý đối với di sản đô thị; cần sửa đổi, bổ sung các quy định hướng dẫn để luật sớm đi vào cuộc sống; làm rõ hơn trách nhiệm quản lý nguồn lực tài chính; cần quan tâm bảo tồn, giữ gìn tiếng nói và chữ viết của đồng bào dân tộc thiểu số; cần có quy định cụ thể hơn đối với việc ngăn chặn, xử lý kịp thời những hành vi bị nghiêm cấm; rà soát các quy định về chính sách của Nhà nước về di sản văn hóa trong dự thảo luật; cần đảm bảo thống nhất với Luật Đất đai, Luật Xây dựng; rà soát, bảo đảm tính khả thi nội dung về quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm với di sản văn hóa; cân nhắc bổ sung thêm một khoản quy định về “Hội truyền thống”...

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh kết luận phiên thảo luận
Phát biểu kết luận nội dung thảo luận về dự án Luật Di sản văn hoá (sửa đổi), Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết, đã có 17 ý kiến đại biểu phát biểu, 1 đại biểu tranh luận, đại diện cơ quan thẩm tra đã phát biểu làm rõ một số nội dung đại biểu nêu. Về cơ bản, các đại biểu Quốc hội đánh giá cao và thống nhất với báo cáo tiếp thu, giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và nhiều nội dung của dự thảo luật. Đồng thời cũng góp nhiều ý kiến vừa đề cập đến vấn đề tổng thể, vừa góp ý trực tiếp vào các điều khoản, điểm cụ thể và kỹ thuật soạn thảo văn bản để đảm bảo tính thống nhất đồng bộ, khả thi, phát huy hiệu, lực hiệu quả khi luật được thông qua, nhằm mục tiêu bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nêu rõ, đây là một dự án luật có phạm vi liên quan rất rộng đến các đạo luật khác và hiện nay Chính phủ đang trình Quốc hội một luật sửa bốn luật liên quan đến lĩnh vực đầu tư và một luật sửa bảy luật liên quan đến lĩnh vực tài chính, ngân sách. Trong dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) có rất nhiều nội dung liên quan đến trách nhiệm huy động, quản lý các nguồn lực về tài chính phục vụ cho bảo vệ, bảo tồn phát huy di sản; cũng như sử dụng, khai thác di tích, di sản văn hóa mà các đại biểu đã phát biểu. Vì vậy, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo và cơ quan chủ trì thẩm tra nghiên cứu, cập nhật kịp thời những nội dung có liên quan của các dự thảo luật đang trong quá trình đề xuất sửa đổi, để kịp thời đồng bộ, thống nhất khả thi trong dự án luật này.